22 Mar “Simit” NerdenGeliyo?
Buğday ve susamın aşkı...
“Arkeoloji” NerdenGeliyo?
Kendi gezilerinden çektiği görselerle sunduğu tarih yazılarını biz büyük bir keyifle okuyoruz. Koç Üniversite’sinde Tarih, Arkeoloji ve Sanat Ta
20 Ağustos, 2017
“Fikir” NerdenGeliyo?
Fikirle yatıp kalkan, Serdesin reklam ajansının baş fikir esnafı dostumuz Serhat Bayram’a hangi kelimeyi sorabilirdik!? Tabii ki “Fikir” NerdenGeliyo?
13 Ağustos, 2017
“Seyahat” NerdenGeliyo?
Evde yoklarsa nerdeler? Tabii ki seyahatteler! 3. geleneksel pazar sohbetlerimizde yine bir seyahatten bildiren sevgili gezgin dostumuz Deniz ErayR
06 Ağustos, 2017
“Ebru” NerdenGeliyo?
“Büyüleyici bir Türk sanatı olan “ebru”nun hem deyim olarak hem de gerçekten kitabını yazmış, bu geleneği özen ve tutkuyla yaşatan, öğreten sayg
30 Temmuz, 2017
“Hekim” NerdenGeliyo?
Sosyal medyada onu her gördüğümüzde bize “keşke öğrencisi olmak için tıp okusaydık” dedirten değerli Prof. Dr. Erbuğ Keskin’i, Nerde
23 Temmuz, 2017
Son Yazılar
-
-
“Piyasa” NerdenGeliyo?
09 Şubat, 2021 -
“Yavuz” NerdenGeliyo?
05 Şubat, 2021
21 Mar “Obua” NerdenGeliyo?
“Obua” çok tuhaf bir isim değil? “Obbuaa, ne o çaldığın şey ver bakiym?” der gibi...
20 Mar “Orta” NerdenGeliyo?
Orta kelimesinin anlamı ortada… Sağda değil, solda değil, yukarıda aşağıda, önde arkada da değil...
19 Mar “Zıkkım” NerdenGeliyo?
İçmeyin şu "zıkkım"ı yahu...
18 Mar “Süngü” NerdenGeliyo?
Bir asır 3 yıl önce bugün, Osmanlı birlikleri Çanakkale‘nin geçilemez olduğunu İngiliz ve Fransız donanmalarına çok ağır bedel ödeterek göstermişti. Bir ay süren insanüstü mücadele sonrasında toplamda 1100’den fazla can yitirilmiş, işgal kuvvetlerinin irili ufaklı yedi gemisi boğazın dibini boylamıştı. Türklerin tek bir mayın gemisi (Nusret)...
16 Mar “Halt” NerdenGeliyo?
Hadi yine iyiyiz cumayı gördük sonunda...
15 Mar “Marş” NerdenGeliyo?
Siz hiç ordusuna yağlı boya tabloyla ya da heykelle cesaret veren komutan gördünüz mü? Ama gümbür gümbür köslere, tamtamlara, yeri göğü inleten borulara, borazanlara en azından filmlerde şahit olmuşsunuzdur? Zira hiçbir sanat dalı, duyguları harekete geçirmede müzik kadar hızlı ve etkili değil. En kral görsel şov...
14 Mar “Evren” NerdenGeliyo?
Bizi çevreleyen her şey, ama her şey...
13 Mar “Sıcak” NerdenGeliyo?
Mart kapıdan mı baktırıyor yoksa havalar gerçekten ısınıyor mu? "Isınmak" bildiğiniz gibi ısı kazanmak, sıcaklaşmak demek. Okul sıralarında "ısı" ve "sıcaklık"ın fiziksel farkı çokça işlenir. Isı, madde miktarına bağlı bir enerji çeşidi iken (bkz: #kalorifer_ng, kalori ve jul), sıcaklık madde miktarından bağımsız bir ölçüm birimi...
12 Mar “Ücra” NerdenGeliyo?
"Ücra" sizce nereden gelmiş? Kulakta "icra" veya "mecra" gibi, gayet Arapça tınlamıyor mu? Gelin görün ki "ücra" özbeöz Türkçe bir kelime! İçinde bir şeyin sonunu, bitim noktasını ifade eden "uç" kelimesi var. Ona eklenen "-ra" eki Türkçede yön fikrini veriyor: "Son-ra" dediğimizde "bir şeyden sona doğru",...
10 Mar “Jandarma” NerdenGeliyo?
"Jandarma" tuhaf bir kelime değil mi? Sanki böyle "jandarmak" diye bir fiilden türemiş gibi dursa da telaffuzundaki vurgu ve başındaki "J" harfi, kelimenin yabancı uyruğunu ele veriyor. Fransızca "gendarme" kelimesinden uyarladığımız "jandarma" aslında iki kelime. Başında bulunan ve "adamlar, insanlar" anlamına gelen "gens" kelimesinden #centilmen_ng...
09 Mar “Burjuva” NerdenGeliyo?
Burjuva bir şahsiyet misiniz? Küçüğünden mi büyüğünden mi? Babanızın fabrikası ne? Şampanyanız, havyarınız yerinde mi? Komünist / sosyalist dilinde "işçi sınıfını, proletaryayı sömüren sermaye sahibi, kapitalist" anlamına gelen "burjuva"; günlük dilimizde "zengin", "varlıklı" hadi bilemedin "tuzu kuru" anlamında kullanılıyor. Daha geriye gidersek, "burjuva" aslında Fransızcada "orta sınıf...
07 Mar “Bilhassa” NerdenGeliyo?
Bugünkü kelimemizi bilhassa seçtik. Bilhassa eski toprak çokça kullanır bu kelimeyi. Tıpkı daha önce işlediğimiz Arapça "bilakis*" gibi "bilhassa" da aslında üç parçadan oluşuyor: "İle" anlamına gelen "bi-" ön eki, İngilizcedeki "the" gibi belirtili nesne yaratan "el" ve son olarak da "hassa" kelimesi...
06 Mar “Küstah” NerdenGeliyo?
Küstah olmak kötü bir şey mi? Bu kelimeyi ne zaman kullanırız bilirsiniz: Birisi yaramıza dokunduğunda, bizi sinirlendirdiğinde, kısacası bizi olumsuz ama güçlü bir şekilde etkilediğinde...
05 Mar “Hortlamak” NerdenGeliyo?
Yansımaları seviyoruz. Yani etrafımızda duyduğumuz seslerin sözlere yansımasıyla oluşan o tuhaf kelimeleri: Zırlamak, şıftırtmak, zangırdamak, patlatmak...
04 Mar “Hercai” NerdenGeliyo?
"Güel yuarim muğol, süevdualıum muğol, hüearcuağağiiğiğiğ"...
01 Mar “İstismar” NerdenGeliyo?
Son dönemde çokça duyduğumuz bir kelime "istismar" (bkz: www.nerdengeliyo.com/utanc). Hatta "cinsel istismar", "çocuk istismarı" şeklinde duyuyoruz. "Tecavüz"ün, "taciz"in yerine kullanıldığını görüyoruz. Acaba bu kelime durumu hafifletiyor mu hakikaten, nedir tam anlamı? Arapçadan gelen “istismar”ın içinde "ürün, meyve verdi" anlamındaki "samara" fiili var. "Semeresini toplamak" deriz...
28 Şub “Marmara” NerdenGeliyo?
Marmara'nın bölgesi var, denizi var, bir de adası var. Hepsi de Marmara Bölgesi'nde. Peki hangisi hangisinden gelmiş? Gelişim küçükten büyüğe olmuş. Marmaras / Marmaronessos Yunancada "Mermer Adası" anlamına geliyor. Zira ada M.Ö. 5. yüzyıldan bu yana mermer yataklarıyla tanınıyor. Marmara Adası'nın ismi önce onu çevreleyen...
27 Şub “İtimat” NerdenGeliyo?
Birine güvendiğimizde ona sırtımızı dayarız, dayanağımız olur ya...
26 Şub “Direktman” NerdenGeliyo?
Haftaya "direkman" giriyor muyuz? Yoksa "direktman" mı? Fransızcadan aldığımız "direkt" kelimesi "doğru, düz" anlamına geliyor ve Türkçede "dayanak, destek, sütun" anlamına gelen "direk" ile alakasız. Gerçi iki kelime de "düz" şeyleri anlatıyor ama bu sadece bir tesadüf. Latince kökenli "direkt" kelimesinin başındaki "di-" bir şeyleri...
23 Şub “Alo” NerdenGeliyo?
"Aloooo! Kime diyorum bak hiç oralı oluyo mu...