11 Eyl “Herro” NerdenGeliyo?
"Ya herro ya merro"...
“Arkeoloji” NerdenGeliyo?
Kendi gezilerinden çektiği görselerle sunduğu tarih yazılarını biz büyük bir keyifle okuyoruz. Koç Üniversite’sinde Tarih, Arkeoloji ve Sanat Ta
20 Ağustos, 2017
“Fikir” NerdenGeliyo?
Fikirle yatıp kalkan, Serdesin reklam ajansının baş fikir esnafı dostumuz Serhat Bayram’a hangi kelimeyi sorabilirdik!? Tabii ki “Fikir” NerdenGeliyo?
13 Ağustos, 2017
“Seyahat” NerdenGeliyo?
Evde yoklarsa nerdeler? Tabii ki seyahatteler! 3. geleneksel pazar sohbetlerimizde yine bir seyahatten bildiren sevgili gezgin dostumuz Deniz ErayR
06 Ağustos, 2017
“Ebru” NerdenGeliyo?
“Büyüleyici bir Türk sanatı olan “ebru”nun hem deyim olarak hem de gerçekten kitabını yazmış, bu geleneği özen ve tutkuyla yaşatan, öğreten sayg
30 Temmuz, 2017
“Hekim” NerdenGeliyo?
Sosyal medyada onu her gördüğümüzde bize “keşke öğrencisi olmak için tıp okusaydık” dedirten değerli Prof. Dr. Erbuğ Keskin’i, Nerde
23 Temmuz, 2017
Son Yazılar
-
-
“Piyasa” NerdenGeliyo?
09 Şubat, 2021 -
“Yavuz” NerdenGeliyo?
05 Şubat, 2021
10 Eyl “Edebiyat” NerdenGeliyo?
Edepsiz "edebiyat" olur mu? Kelimeye bakacak olursak hayır çünkü "edebiyat" hakikaten "edep"ten gelmiş. Kültür ve ahlaka, görgü kurallarına ilişkin literatüre topluca "edebiyat" denmiş. "Edep", "adap", "edebiyat"; tüm bu kelimelerin kökünde Arapçada "konuk ağırladı, terbiyeli ve kültürlü idi" anlamındaki "adaba" fiili var. Fransızcadan aşırdığımız "literatür" kelimesi...
09 Eyl “Velhasıl” NerdenGeliyo?
İş bitirici kelimelerimizden "velhasıl"ın içinde "ve" bağlacı var. Bir de "ürün", "sonuç" anlamındaki "hasıl". "Hasıla" ve "hasılat" kelimeleri gibi o da "üredi, elde edildi" anlamındaki Arapça "hasala" fiilinden gelmiş. Haliyle "velhasıl" dediğimizde "ve sonuç olarak" demiş oluyoruz. Velhasılıkelam, "velhasılıkelam" dediğimizde de işin içine bir de...
09 Eyl “Gaflet” NerdenGeliyo?
Gaflet kötü bir şey olsa gerek değil mi? "Gaflet, dalalet ve hatta hıyanet" içinde olmak fena bir durum olduğuna göre...
06 Eyl “Çilingir” NerdenGeliyo?
Rakı için donatılan meze sofrasının adı neden "çilingir"? Kapıda kaldığımızda dışarıda hızlıca kurduğumuz sofra olduğundan mı? Başına oturanın çenesini açtığı için mi? Yoksa rakı adabı çilingirlerden mi soruluyor? Farsça bir kelime olan "çilingir"in içinde "demir eşya"yı anlatan "çelan" ve "yapan" anlamındaki "kar" var. Yani Farsça "çelankar",...
05 Eyl “Randevu” NerdenGeliyo?
Tatil dönüşüne randevulaşmıştık hani...
25 Ağu “Tatil” NerdenGeliyo?
Tatil dedin miydi gezilecek yerler için ferman gibi listeler yapan, bir o yana bir bu yana koşturanlardan mısınız? O zaman siz "tatil" yapmıyorsunuz. Zira "tatil"in içinde "atıl" var, "atalet" var. Tüm bu kelimeler Arapça'da "hareketsiz, başıboş idi" anlamındaki "atala" fiilinden gelmiş. "Tatil" de haliyle "salma",...
24 Ağu “Metropol” NerdenGeliyo?
Kimin eli kimin cebinde belli olmayan, ipini koparanın geldiği şehirlere "metropol" diyoruz bildiğiniz gibi. Yunanca "metropolis"in bizdeki hali olan bu kelimenin başında "anne" anlamındaki "meter" var. İngilizce "mother"la kardeş ama ölçü birimi "metre" ile alakasız. "Polis" ise "şehir" demek Yunancada, mesela İstanbul'un eski adı Konstantinopolis,...
23 Ağu “Kakofoni” NerdenGeliyo?
Harala gürele car car vır vır zır zır...
22 Ağu “Külot” NerdenGeliyo?
"Külot"un içinde "kıç" var. Kafa olsaydı daha mı iyiydi? Fransızcadan aldığımız bu kelimenin orijinali "culotte" diye yazılıyor. İçindeki "cul", "kıç" demek. "Culotte" da haliyle "kıçlık" gibi bir şey oluyor. Bunun için "külot" nispeten tüm kalçayı kaplayan, geniş iç çamaşırları anlatan bir kelime. ...
21 Ağu “Kanun” NerdenGeliyo?
Kanun namına yazıyoruz. Fakat "yasa" değil, çalgı olan "kanun" namına. Sesi Orta Doğu ve Akdeniz'e yayılan bu haşmetli enstrümanın ismi Arapça "arkanun" kelimesinden gelmiş. Hatta "erganun" diye bir kelimemiz daha var, o da "org"un diğer adı. Kanun ve erganun Yunanca "organon"dan türemiş. İçindeki "organ" hem...
20 Ağu “Arkeoloji” NerdenGeliyo?
Kendi gezilerinden çektiği görselerle sunduğu tarih yazılarını biz büyük bir keyifle okuyoruz. Koç Üniversite'sinde Tarih, Arkeoloji ve Sanat Tarihi son sınıf öğrencisi olan, bizim ise Instagram'daki gezgin tarih hocamız olan Yılmaz Yeniler'e sorduk: "Arkeoloji" NerdenGeliyo? Yılmaz Yeniler: "Alıyoruz işte elimize kazma küreği, ince işlerde mala...
19 Ağu “Yavuklu” NerdenGeliyo?
"Yavuklu" garip bir kelime değil mi "sevgili" demek için? Ama böyle samimi, sıcak bir havası var. Zira "yavuklu", Eski Türkçe'de "yakın", "hısım" anlamına gelen "yavuk"tan gelmiş. "Yağu-" fiil kökü yakınlaşmayı, "yağuk" da yakınlaşmış olanı anlatmış. Yani sevmekten ziyade yakın olmakla alakalı "yavuklu". "Yavuklanmak" dendiğinde de kastedilen,...
18 Ağu “Anekdot” NerdenGeliyo?
Tonton bir amca "size bir anekdot anlatayım" diye lafa girdiğinde ne bekliyorsunuz? Böyle esprili bir hikaye, yaşanmış bir fıkra falan değil mi? Sözlüğe sorsak "anekdot" kendi başına bütünlüğü olan, kısa hikaye demek. İnce, güldürücü olması da cabası. Fakat kelimenin hikayesi farklı: Yunanca "anekdotos"tan gelen kelimenin içindeki...
17 Ağu “Netameli” NerdenGeliyo?
"Netameli" netameli bir kelime...
16 Ağu “Şarj” NerdenGeliyo?
Şarz değil. Şarj. Şarz yanlış. Şarj doğru. Şarzımız asla bitmiyor. Şarjımız sürekli bitiyor. Şarz cihazımız yok. Şarj cihazımız var. "Şarz" değil ama "şarj" kelimesini Fransızca "charze"dan değil ama "charge"dan almışız, yani "yükleme"nin karşılığından. Bu kelimenin kökünde de Latincede iki tekerli at arabasını anlatan "carrus" kelimesi var....
15 Ağu “Salı” NerdenGeliyo?
Salı sallanır...
14 Ağu “Dakika” NerdenGeliyo?
Dakika dediğin bir dakikada geçip gidiyor, miniminnacık bir şey. Zira kökünde Arapça'da "inceltti", "ufalttı" anlamına gelen "dakka" fiili var. Saatin ve derecenin altmışta birini de anlatan "dakika"yla aynı kökten gelen bir diğer kelimemiz ise, yine ayrıntıya dikkat çeken "dikkat" kelimesi. İlginç bir şekilde, İngilizce'deki "minute" kelimesi, "dakika"...
13 Ağu “Fikir” NerdenGeliyo?
Fikirle yatıp kalkan, Serdesin reklam ajansının baş fikir esnafı dostumuz Serhat Bayram’a hangi kelimeyi sorabilirdik!? Tabii ki “Fikir” NerdenGeliyo? SB: “Geçen taksideyim; telefon konuşmama kulak veren sürücü abimiz; "SÖYLE DE HEMEN BULAYIM FİKRİ!" dedi. Sonra da inerken "BENİM FİKİRLERİ KULLANIRSAN ALIRIM PARASINI HE!" dedi. Akıl da...
12 Ağu “Racon” NerdenGeliyo?
Hieeeeeaayt! Var mı ülen bize yan bakan!? Bugün racon kesiyoruz anadın mı...
11 Ağu “Sarhoş” NerdenGeliyo?
Sarhoş olduğunuzda kafanız güzel oluyor mu? Yoksa arızaya mı bağlıyorsunuz? İlla içki sarhoşu olunacak diye bir kaide yok, aşk sarhoşu da olabilirsiniz...