Kendi gezilerinden çektiği görselerle sunduğu tarih yazılarını biz büyük bir keyifle okuyoruz. Koç Üniversite’sinde Tarih, Arkeoloji ve Sanat Ta
İpek Dupont
Fikirle yatıp kalkan, Serdesin reklam ajansının baş fikir esnafı dostumuz Serhat Bayram’a hangi kelimeyi sorabilirdik!? Tabii ki “Fikir” NerdenGeliyo?
Yiğit Hadi İrde
Evde yoklarsa nerdeler? Tabii ki seyahatteler! 3. geleneksel pazar sohbetlerimizde yine bir seyahatten bildiren sevgili gezgin dostumuz Deniz ErayR
Yiğit Hadi İrde
“Büyüleyici bir Türk sanatı olan “ebru”nun hem deyim olarak hem de gerçekten kitabını yazmış, bu geleneği özen ve tutkuyla yaşatan, öğreten sayg
Yiğit Hadi İrde
Sosyal medyada onu her gördüğümüzde bize “keşke öğrencisi olmak için tıp okusaydık” dedirten değerli Prof. Dr. Erbuğ Keskin’i, Nerde
Yiğit Hadi İrde
Nereden geldiğini merak ettiğiniz ve sitemizde bulamadığınız kelimeleri bize sipariş ederseniz memnun oluruz.
Bütçe veya zaman darlığına bire bir, doyurucu ve pratik "sandviç"i, aylak bir aristokrata borçlu olduğumuzu biliyor muydunuz? İngiltere'deki Sandwich kasabasının kontu John Montagu (1718 -1792), Lord Sandwich adıyla anılıyordu. Bay Sandwich iflah olmaz bir kumarbazdı. Denilen odur ki, kumar masasını karnını doyurmak için bile terk edemiyordu. Yemeklerini ekmek arası yiye yiye,...
Yurdumuzda "şöför", hatta "şöfer" gibi versiyonlarını sıkça duyduğumuz "şoför" kelimesinin esasen sürücülükle, direksiyonla pek bir alakası yok. Fransızca'da "ısıtmak" anlamına gelen "chauffer" ("şofe" diye okunur) fiilinden gelen "şoför" kelimesinin Türkçe karşılığı aslında "ısıtıcı", "ısıtan kişi". Neden mi? İlk makineler neyle çalışıyordu? Isı enerjisi. O enerji nasıl sağlanıyordu? Kömürle. O kömür kazana nasıl...
Temmuz ayının hikayesi, Mezopotamya mitolojisine dayanıyor. Sümerliler'in hayvan ve bitki tanrısı "Dumuzid", Babilliler döneminde "Tammuz", Akadlar'da "Tammuzi" olarak anılmış. Sonraları İbrani, Arap, Fars ve Türk takvimlerinde de yer bulan "Temmuz", yaz ekinoksu sonrası, günlerin kısalmasıyla düşen sıcaklık ve azalan kuraklıkla bağdaştırılmış. Yaşamın tekrar doğuşunu simgeleyen Temmuz'un, üreme hayvanları için...
"Cömert", "eli açık" kelimeleri yerine, bazen havalı havalı kullandığımız "bonkör" kelimesini, Fransızlar'dan almış ve bayağı sahiplenmişiz. Zira Fransızca'da "iyi" anlamına gelen "bon" ve "kalp" anlamına gelen "coeur" kelimelerinin birleşimi olan "bonkör"ü, Fransızlar sıfat olarak kullanmıyor. "Seve seve" anlamına gelen "de bon coeur" (tr okunuşu: dö bon kör)...
Genellikle bir yere sürekli olarak giden, "gedikli" kişiler için kulandığımız "müdavim" kelimesi Arapça'dan, "devam" kelimesinden geliyor. Daimi, daima ve idame kelimeleri de "müdavim" ile aynı kökten. Yani bir kafenin "müdavimi" olduğumuzda, oraya gitmeye "devam eden", gitmeyi "sürdüren" kişi oluyoruz. "Müdavimlik" illa fiziksel mekân gerektirmiyor aslında. Gittiğimiz kafenin değil, taze kahve içmenin...
Şamdan, hanedan, kürdan...
"Cebir" kelimesini duyar duymaz irkilen öğrenciler belki de haklılar. Zira kelimenin kaynağında kemik kırılması, zor ve kuvvet var! Arapça'da kırılan kemiği kaynatmak, parçaları birleştirmek; güç, zor ve kuvvet gibi anlamları olan kelime, matematik alanında ilk kez Harezmi tarafından, 9. Yüzyıl'da kullanılmış. Bir problemin parçalarını birleştirip, bütüne ulaşma...
Vapur diyince insanın gözü önüne kocaman, nostaljik, dumanı üstünde tüten bir gemi gelmiyor mu? Aslında "vapur" kelimesi, o tüten dumanın ta kendisi. Fransızca'da "buharlı gemi" anlamına gelen "bateau à vapeur"ün "gemi" kısmını bir kenara atıp, "buhar" kısmı olan "vapeur"ü almışız. Fransız'ın buharı "vapör", olmuş bize vapur....
Bir Fransız ve bir İngiliz karşı karşıya geçip, birbirlerine top atmaya başlarlar. Fransız, rakibine topu fırlatırken "tenez!" (töne) diye bağırır. Fransızca'da "tutun" / "yakalayın" anlamına gelen bu kelimeyi, İngiliz "tennis" olarak yorumlar. Sporun adı dünyaya bu şekilde yayılır ve Türkçe'ye gelirken de, "n" harflerinden birini yolda düşürür. [caption id="attachment_210" align="alignnone"...
Son dönemde maalesef yeniden prim yapan "faşizm" kelimesi, 1920'lerin başında İtalya'da "fascismo" olarak ortaya çıktı. Diktatör Benito Mussolini'nin dayattığı, "otoriter devlet temelli, radikal, milliyetçi siyasi ideoloji"yi anlatan bu kelime, "fasces" (lat.) adında antik bir baltadan geliyor. [caption id="attachment_352" align="aligncenter" width="320"] Faşizm İtalyası'ndan bir amblem. Fasces baltasının altında İtalyanca "Faşizm ve...
Antik Yunanlılar, O’na kralları Byzas şerefine “Byzantion” adını vermiş. 1. Yüzyıl’da Romalılar çıkagelip, “Byzantium olmasın o?” demişler. İmparator Konstantin, 330’te şehri Roma’nın başkenti ilan edince, adını “Nova Roma” (Latince “Yeni Roma”) koymuş. Konstantin ölünce, bu defa Yeni Roma olmuş sana Konstantinopolis (Yunanca “Konstantin’in Şehri”). İslam Âlemi durur mu, yapıştırmış “Konstantiniyye“yi. Türkçe...
