“Emek” NerdenGeliyo?
“Emek” çok uzun. Emekleme döneminden, emekliliğe kadar yolu var, en azından dünyadaki insanların çoğu için böyle.
Sahi, dünyaya geldiğimizde yol almak için yapabildiğimiz ilk harekete neden “emeklemek” denmiş? Çünkü onun da içinde acayip bir emek var. İnsan yavrusu, dirseklerinin üzerine kalkıp o kocaman kafasını, vücudunu ilk kez taşımaya çalıştığında hayatının ilk emeğini sarfediyor.
Orta Asya‘dan gelen, Eski Türkçe bir kelime olan “emek“; “ıstırap, acı, sıkıntı” anlamına gelmiş. Kökünde “zahmet, eziyet çekmek” anlamına gelen “emge” fiili var.
Kimi kaynaklara göre “emge” de, “göğüs” anlamındaki “emig“den gelmiş, zorluklar göğüslendiği için. “Emig” tahmin edebileceğiniz gibi “emmek“ten geliyor, süt emmekten: Önce anamızın göğsünden besleniyor, sonra emekleyerek hayatın ilk zorluğunu “göğüslüyoruz”.
Kimileri de “emek“in kaynağı “emge“nin, “ilaç” anlamındaki başka bir “em“den geldiğini savunmuş. “İlaç” acı bir şey olduğu için, ıstırap çekmek, zahmete girmek, onun tadına benzetilmiş.
“Emek” kavramının çok zekice işlendiği, Chaplin imzalı “Modern Zamanlar” filminden bir kare (1936).
Her iki açıklamanın birleştiği nokta, “emek” kavramının zorluktan geldiği. Hazırdan yemek yerine zorluklara göğüs gererek dünyaya değer katan, kazancını hak ederek kazanan tüm “emek“çileri saygı ve sevgiyle selamlıyor, hepimizin İşçi Bayramı‘nı şimdiden kutluyoruz.*
*Zira yarın ayın 1’i olduğu için, her zamanki gibi söz konusu ayın ismi, “Mayıs” NerdenGelicek. 😉