“Merserize” NerdenGeliyo?
İndi mi dolaplardan “merserize” kazaklar? Sıcak havaların, tişört aylarının terletmeyen, dalamayan tiril tiril “merserize” kazakları ismen Fransızca kökenli gibi dursa da hikayesi farklı:
“Merserize” sıfatı, bu tip ipliği 1800‘lerin ortasında icat eden İngiliz kimyager John Mercer‘dan gelmiş. Bay Mercer pamuk ipliğini sodyum hidroksitle işleyerek, ipliğin çok daha yoğun, sıkıştırılmış ve parlak olmasını sağlamış. “Mercer“leştirilmiş yani Fransızca ekiyle “merserize” iplik, normal pamuk ipliğine göre çok kolay boyanıp, pırıl pırıl renklere bürünebilmiş.
Hayatı boyunca hiç okula gitmeyen ve okuma yazmayı komşusundan öğrenen Mercer, bir boyama tutkunuymuş ve merserizasyon tekniğini, bulduğu kimya kitaplarıyla kendi kendine geliştirmiş. Bunun sonucunda da İngiltere‘nin Kraliyet Cemiyeti, Felsefe Cemiyeti ve Kimya Cemiyeti‘ne kabul edilmiş.
Düşünsenize, tekstili ve giyimimizi değiştiren bu buluşu diplomasız İngiliz John Mercer değil de olası bir yerli mucidimiz, mesela pamuk çiftçisi “Ali Mercan” yapsaydı, havalar ısındığında tüm dünya merserize değil “mercanize” ya da “mercani” kazak giyiyor olacaktı. 😳