“Zampara” NerdenGeliyo?
500. günümüzün “zampara” gibi pis bir kelime için olacağını kim nereden bilebilirdi? Tabii ki Instagram anketimize katılanlar. Siz istediniz “zampara”yı… (Biz “akabinde”ciydik).
Zaten zampara hep önce istenip, sonra da “püüü pis zampara” diye bir kenara atılmaz mı? Halbuki “zampara” bir dökse içini, neler çıkacak neler…
Farsçadan ithal “zampara” aslında iki kelime: “zan” ve “perest”. “Zan” kelimesini Türkçedeki “zenne”den, kadın kılığına girmiş erkek dansçıdan hatırlayabilirsiniz.* Esasen “kadın” anlamına geliyor “zan”. Ve inanmazsınız, akrabaları arasında İngilizcedeki “queen” (kraliçe) kelimesi ve “jinekoloji”nin “jin”i var!
“Perest” kelimesini de “putperest”ten hatırlayın: “Tapan” demek. Ama nasıl tapmak? “Paristidan” fiili Orta Farsçada “başında, önünde hazır bulunmak, hizmet etmek” anlamına gelmiş.
Yani şeceresine bakılırsa, taptığı kadının yanı başında el pençe divan durması, bir dediğini iki etmemesi gerekiyor “zampara”nın. Nerde o eski “zanperest”ler, nerde şimdiki pis zamparalar… Değil mi efenim! 🤵🏻🙌👸🏻⌛️🏃🏻♀️😎
*Dilimizde de “zenne”nin ilk anlamı “kadın” (TDK’ye göre).
**Bir diğer ilginç kelime için bkz: “Çapkın” NerdenGeliyo? nerdengeliyo.com/capkin