“Yumurcak” NerdenGeliyo?
“Seni gidi yumurcak!” Çocuklar için kullandığımız bu hitap ne kadar da eğlenceli, sevgi dolu değil mi? Değil.
Çocuklara yönelik pek çok iletişimde kullanılan, hatta yakın tarihte kapatılan bir TV kanalının ismi olmuş “yumurcak” kelimesinin kökünde “yummak” fiili var. “Kapatmak, top yapmak” anlamındaki bu fiilden türeyen “yumru“, top gibi yumuk yumuk şeylere deniyor. Onun küçüğü olan “yumrucak” da ciltteki şişkinlik, fıtık, ur ve hatta veba kabarcıkları için kullanılmış. Bu tiksinç ve korkunç kelime, zaman içerisinde yamularak “yumurcak” halini almış.
Bir “yumurcak” (temsili, kaynak: Giphy).
Kamus-ı Türkî‘nin yazarı (ve Ali Sami Yen‘in de babası) Şemsettin Sami, 1901 yılında eski yazıyla kaleme aldığı bu ilk modern Türkçe Sözlük‘te “yumurcak” hakkında şöyle yazmış: “Mecazen zemm (ayıplama) ve beddua makamında küçük çocuklara tevcih (yöneltme) olunur.”*
Buradan hareketle, evladınıza sevgiyle “yumurcak” demeye kalkışan eşin dostun üzerine yürüyüp “sen benim yavruma ne demek istiyorsun, lafını bil de konuş!” diyerek ne kadar kültürlü, ne kadar entelektüel olduğunuzu gösterebilirsiniz. 😉
* Kaynak: Nişanyan Sözlük.
** Bize “yumurta“nın nereden geldiğini sorup, sebebimiz olan sevgili okurumuz Koray Erkan‘a teşekkürlerimizle. Evet, itiraf ediyoruz konumuz yine “yummak“tan gelen “yumurta” idi ama “yumurcak” beklenmedik yerden vurunca onu yazdık. 🙂