“Milyoner” NerdenGeliyo?

“Milyoner” demek “en az 1 milyonu olan” demek biliyorsunuz. 1700’lerde ortaya çıkan Fransızca “millionnaire” kelimesinin dilimize geçmiş hali. “Milyon” kelimesi ise Latincede “bin” anlamına gelen “mille”nin “-one” ekiyle büyütülmüş hali (İtalyanca “milione”). Yani “milyon” aslında “büyük bin” demek oluyor.

Bir de “bilyon” var. Esasen Latince “bi-” ön eki “iki / çift” anlamına geliyor. “Bi+lyon” da “milyon kere milyon” anlamında kullanılmış. “Tri-” ön eki “üç” anlamına geldiğinden “trilyon” kelimesi de “milyon kere milyon kere milyon” anlamındaymış. 15. yy İtalyan aritmetiğinde milyon, bilyon, trilyon, katrilyon… kelimeleri “milyonun kuvvetleri”ni anlatıyormuş.

Sonra Fransızlar işi karıştırmış. “Bilyon”u “bin adet milyon”, “trilyon”u ise “bin adet bilyon” için kullanmaya başlamışlar, yani sistemi 1000’in katlarına çevirmiş, ama isimleri tutmuşlar.

Haliyle “bilyon” kelimesi farklı ülkelerde “milyon adet milyon” ve “bin adet milyon” gibi iki farklı anlamı karşılar olmuş! Fransızlar da durumu çözmek için 1700 sonlarında “milliard” (milyar) kelimesini uydurmuşlar: “Bin adet milyon” demek için.

Bugün Türkçede kullandığımız büyük sayı isimleri de bu karmaşanın eseri. 1000 adet bine “milyon”, 1000 adet milyona “milyar”, 1000 adet milyara “trilyon” diyoruz… Ama 1000 adet trilyona “trilyar” demiyoruz! O “katrilyon” oluyor, yani “4 -ilyon”…

via GIPHY

Bin ile çarpa çarpa ilerlediğimizde, Latince kökenli isimler “kent-ilyon” (5-ilyon), “sekst-ilyon” (6 -ilyon), “sept-ilyon” (7 -ilyon), “okt-ilyon” (8 -ilyon), “non-ilyon” (9-ilyon), “des-ilyon” (10-ilyon) diye uzaya doğru gidiyor… 🤔💰🔢

*Bizden “milyoner” kelimesini isteyen ya da bu kelime vesilesiyle aramıza katılan okurlarımıza teşekkürlerimizle. 😉👍🏻