“Alfabe” NerdenGeliyo?

“Üç kere A A A, üç kere B B B, üç kere A, üç kere B, al-fa-be“. Bu tekerleme çocukluğumuzda bize bir şeyler söylemeye çalışmış ama anlamamışız.

Zira Fransızca‘dan ithal ettiğimiz alfabe kelimesi (fr. yazılışı: alphabet), Eski Yunan alfabesinin ilk iki harfi olan Alfa ve Beta‘nın birleşimi. Bu alfabenin kaynağı ise; Latin, Arap, İbrani ve Kiril alfabelerinin de atası olan Fenike alfabesi.

M.Ö. 1050 civarında ortaya çıkmış, bilinen en eski harf sistemi olan Fenike alfabesi bir “ebcet” idi*, yani sadece sessiz harflerden oluşuyordu. Arap alfabesinde olduğu gibi, yazıya dökülmeyen sesli harfler, kelimelerin kullanıldığı bağlama göre okur tarafından “seslendiriliyordu”.** Bir istisna gibi duran “A” harfi de esasen, Fenike alfabesinin Mısır hiyerogliflerinden aşırdığı “öküz” figürü. Fenike dilinde yutulan bir sesi ifade etmek için kullanılan A simgesi (‘), Yunan, Latin ve Kiril alfabelerinde sesli işlevi görmüş. Fenikeliler ve İbranilerin “Alef“i, Yunanların “Alfa“sı, Arapların “Elif“i, Latin alfabesinin ve günümüz Türkçesi’nin “A” harfi olmuş.

Özetle Orta Doğulular, Avrupalılar, Slavlar, Orta Asyalılar ve Yeni Dünyalılar; hepimiz aynı alfabenin torunlarıyız ve hepimizin ilk harfi aslında bir öküz. 🙂
#nerdengeliyo #kelime #sözcük #anlam #sözlük #etimoloji #kökenbilim #tarih #dil #gününkelimesi #türkçe #arapça #eskiyunanca #fenike #kiril #ibranice #latince #harf #yazı #alfa #beta #alfabe #alfabe_ng
* Aynı zamanda bir numaralandırma sistemini ifade eden “ebcet”, Arap alfabesinin ilk dört harfi olan a-b-c-d harflerinin birleşiminden oluşuyor ** Örnek: Arapça’da “kitap” ve “katip” kelimeleri “ktb” kökünden gelmektedir (“kataba” = “yazı yazdı”). Kelime kökünü oluşturan sessiz harflerin arasına giren sesli harflerle kelime, aynı kavram ailesine mensup, farklı anlamlar kazanır (kitap, katip, mektep, mektup vb.).