“Mutabık” NerdenGeliyo?
“Mutabık kalmak” tabiri insana ekstra bir güven vermiyor mu? Hani “anlaştık”, “uzlaştık” deyince durum hala sallantıda olabilir ama bir “mutabakata” vardıysanız hele, sırtınız yere gelmez!
Arapçadan, Farsçadan gelen eski kelimelerin kendine has bir ağırlığı, ciddiyeti oluyor. Zaten daha çok resmî dilde, haberlerde duyuyoruz bu ağdalı, iddialı kelimeleri.
Kimse “hanımla bayram tatilinde evde kalmak konusunda mutabakata vardık” demez. İstese de diyemez zaten… Tabağı suratına yiyiverir alimallah.
“Tabak” demişken, bu kelimenin “mutabık” ile kökteş olduğunu söylesek?
Farsça “tava / taba” kelimesi (bkz: tav), Arapça “tabak” kelimesini vermiş. Tepsiyi, tencere kapağını anlatan bu kelimeyle bağlantılı olan “ṭabḳ” fiili de uygun gelmeyi, denk gelmeyi ifade ediyor. Hani tencere yuvarlanıp kapağını bulur ya…
İşte, “mutabık” da bu örtüşme fikriyle bağlantılı. Ayrıca, örten yüzey “tabaka”, bir şeyi bir yere uygulamayı anlatan “tatbik” kelimeleri ve daha önce işlediğimiz tıpkı kelimesi de yine tencere – kapak ilişkisinden, “tabak” fikrinden geliyor!
Arapçanın çılgın bir dil olduğu konusunda mutabık mıyız? 🤝
*Bizden uzun süredir mutabakat bekleyen okurumuz @hasanserkantoptas’a teşekkürlerimizle!