“Kedi” NerdenGeliyo?

Miyavhaba! Ve işte sonunda, “Kedi NerdenGeliyo”:

 

İnsanının en yakın dostlarından olan “kedi”, her anlamda alem bir canlı! Bir kere internet dediğimiz uçsuz bucaksız mekanın tartışmasız hakimi… Sonra, kediseverler bilir ki, evin hakimi de kedi…

 

Karakteri, huyu suyu, her şeyi ayrı gizem. Tıpkı ismi “kedi” gibi!

 

Bilimsel adı “felis catus” olan bu hayvanın adının Türkçesi “kedi”, İngilizcesi “cat”, İtalyancası “gatto”… Arap halk ağızlarında “kitta”, Yunancada “gáta”,  İsveççede “katt” kelimeleri mevcut… Afrikaanca “kat”, Maltaca “qattus”, Litvanca “katė”….

 

Devam etmemize gerek var mı? “Kedi” kelimesi, daha önce işlediğimiz “Şeker” NerdenGeliyo? gibi bir “wanderwort”. Almancadan gelen bu dilbilim terimi, “gezgin kelime” anlamına geliyor. Yani dilden dile yayılmış, dünyanın pek çok yerini ele geçirmiş kelimeler.

 

Günümüz Türkçesindeki “kedi” kelimesinin Eski Türkçe “çetük”, Orta Yunanca “kátos” ya da Farsça “kedĊ” kelimesinden geldiğine dair savlar var. Her halükarda, bu kelimelerin bir ortak atası olduğu düşünülüyor.

 

Bir görüşe göre bu gezgin kelime Afro-Asya kökenli: Eski Mısır medeniyetiyle bağlantısı olan Nubi dilindeki “kaddis” kelimesi ya da Berberice “kaddîska” kelimeleri kaynak gösterilmiş. Ne de olsa, kedilerin günümüzden 3000 yıl önce, Eski Mısırlılarla birlikte yaşadıklarını biliyoruz.

 

Bir diğer olası kaynak ise, Türkçenin kuzeni sayılabilecek Ural dilleri (Fince, Macarca…). Ön Uralcadaki “käďwä”, dişi (kürklü) hayvanı anlatmış.

 

Kaynağını bugün kesin olarak tespit edemesek de, “kedi”nin dünya dillerine yayılmış olması bu güzeller güzeli, yumuşacık tüylü, atletik vücutlu, tuhaf huylu, keyfine düşkün, meraklı, dokuz canlı, hep dört ayak üstüne düşen, gizem dolu hayvanın; insanlar için ne denli değerli olduğunun kanıtı…

 

Tüm kedi dostlarına miyavlar olsun… ✋🏻😺🐱🐈