“Gavur” NerdenGeliyo?
Ötekileştirengiller familyasından “gavur” kelimesi, tipik olarak Batılıları hedef alır. Mesele “gavur“un yabancı olması değil, “müslüman olmaması“dır.
Aslında “gavur” batıdan ziyade doğuyla ilgili: Farsça‘daki “gebr” kelimesini “gavur” yapan atalarımız Osmanlılar, bu kelimeyi Arapça‘daki “kafir” anlamında kullanmış ve hatta Frenk diline “giaour” olarak sokmayı bile başarmışlar.
Halbuki Farsça “gebr“, özünde dinsiz demek değil. Aksine, dünyanın ilk tek tanrılı dinlerinden sayılan Zerdüşt dini mensuplarını ifade ediyor.
Hakiki “gavur” peygamber Zerdüşt, kendinden asırlar sonra gelen Semavi din peygamberlerine sizce de çok benzemiyor mu? (görsel: http://sheppartoninterfaith.org.au)
Yaklaşık 3500 yıl önce İran‘da ortaya çıkan Zerdüştlük; cennet – cehennem, mesih, iyiyle kötünün savaşı, özgür irade gibi temaları ve felsefesiyle Semavi dinleri* etkileyen, kadim bir Orta Doğu dini. Zerdüşt adlı peygamberin kurduğu inanışta, tanrı Ahura Mazda “ışıkların ışığı” olarak tanımlanıyor ve su, hava, toprak ve ateş gibi doğa elementleri kutsal ve arındırıcı sayılıyor.
Günümüz İran ve Hindistanında sayıları artık sadece yüz binlerle ifade edilen Zerdüştiler, ateş veya benzeri bir ışık kaynağına dönerek ibadet ettikleri için “ateşperest” olarak da anılmışlar.
Bu durumda “gavur icadı” dediğimiz şeyler de İran‘dan mı gelmiş oluyor dersiniz? 😉
* İslam kültüründe, Allah‘ın Adem‘den bu yana dünyaya indirdiği tüm dinler Semavi din sayılıyor.
** Benzer bir hikaye için bkz: “Acemi NerdenGeliyo?”
*** Ana görsel: “Hamzaname”den bir minyatür. “Hamza” figürü, Zerdüşt’ün fiziksel kalıntılarını yakarken görülüyor. Moğol Hindistan, 1570 (kaynak: Wikipedia)
**** “Gavur”la tanışmamıza vesile olan sevgili okurumuz Tülin İrde’ye teşekkürlerimizle 🙂