“Empati” NerdenGeliyo?

Empatik, sempatik, antipatik: Siz ne patiksiniz?

“Empati” kişisel gelişim edebiyatında çokça geçen bir kelime. İyi insan olun, insanları dinleyin, hoşgörülü ve anlayışlı olun, çiçek böcek, falan filan… Böyle biraz yapmacık bir şekilde sahiplenildiği için insana antipatik gelse de aslında çok anlamlı bir kelime “empati”.

“Patheia” Yunancada “duyma, hissetme” anlamına geliyor. Ama bu duyulan şey daha ziyade acı, hastalık. Mesela hastalık bilimini anlatan “patoloji”deki veya ruh hastası anlamındaki “psikopat”taki “pat”, aynı “pat”. “Em/en” ön eki de Yunancada içe dönmeyi, içselliği anlatmış (#enerji_ng, #ansiklopedi_ng). Haliyle “empatik” demek, “içinde hisseden” demek. Özellikle de başkasının acısını içinde hissedebilen. Hani dost kara günde belli olur deriz ya, o hesap.

Başka bir canlının hissettiğini hissedebilmek insana özgü değil; hayvanların bu konuda ne kadar hassas olduğunu gözlemlemişsinizdir. Bugün bir üzüm bile üzüme baka baka kararıyorsa, sizce bu bir tesadüf olabilir mi?!

Empati aslında hepimizin doğasında olan, tüm canlıları birbirine bağlayan bir güç. Eski Türkler de dahil olmak üzere, doğayla iç içe yaşayan toplumların benimsediği animist inançlar hep bu ruh birlikteliği, ortak his kavramından beslenmiş. Ama maalesef kimimiz bu empati zincirini bencil sebeplerden kırıyor ve sadece kendimize patik oluyoruz, ne kadar antipatik… (Konuyla alakalı olarak bkz: #vücut_ng). 👫🌳🐜🐬🌎

*Bize acayip empatik bir soru soran okurumuz @ozgezenti‘ye teşekkürlerimizle.