"Bayan" NerdenGeliyo?

“Bayan” NerdenGeliyo?

Bayan” kelimesi bayanları en bayan kelimelerin başında geliyor galiba… En azından biz şimdiye dek, kendisine “bayan” denmesine bayılan bir kadına rastlamadık!

Bir yapaylık, oturmamışlık var hakikaten “bayan“da. Zira cumhuriyetin ilk yıllarında, Dil Devrimi sırasında uydurulmuş, nispeten yeni bir kelime. Türk dilbilimcileri, Frenklerin isim önünde kullandıkları  “mösyö” ünvanına karşılık Eski Türkçe‘de “zengin, soylu” anlamına gelen “bay” kelimesini tekrar canlandırmışlar. Kadınlar için kullanılan Fransızca “madam” ve “matmazel“e* karşılık olarak da “bay” kelimesine, normalde Türkçe‘de dişileştirme işlevi olmayan “-an” ekini eklemişler.** Ve ortaya tüm kadınları “bayan” bu kelime çıkmış!
Bayan“ın alternatifleri için ise, daha önce işlediğimiz “kadın” ve “hanım” kelimelerini incelemenizi öneririz.*** 👩🏻

*Fr. yazımları: “Monsieur”, “madame” ve “mademoiselle” 
**Alternatif bir açıklamaya göre “bayan” kelimesi Moğolca’dan geliyor ve yine “zengin” anlamını taşıyor. Fakat Türkçe’deki “bayan”ın Moğolca’dakinden bağımsız olarak, “bay”dan türetilmiş olması ihtimali ağır basıyor. 
*** “Hanım” NerdenGeliyo: Instagram 23/02/2017 maddesi veya nerdengeliyo.com/hanim & “Kadın” NerdenGeliyo: Instagram 08/03/2017 maddesi veya nerdengeliyo.com/hanim
****Bize “bayan” diyen okurlarımız @gzdgrn, @adnankorgan ve @eslinaatay’a teşekkürlerimizle!
*****Görsel: Kimyager Antoine Lavoisier ve Karısı Marie-Anne Pierrette Paulze’nin Portresi, Jacques-Louis David , 1788