“Aykırı” NerdenGeliyo?
“Aykırı“… Asi ve havalı bir kelimemiz. Nereden gelmiş acaba? Sürüden “ayrı” olmakla mı alakalı? Yoksa “haykırma“nın Roman şivesindeki hali mi?
“Aykırı” aslında Orta Asya kökenli. Eski Türkçe bir kelime olan “arkuru” Türkiye‘ye gelip, siyah deri ceketi çekip “aykırı” olmuş.
“Dışarı” kelimesi “dış“tan, “içeri” kelimesi “iç“ten geliyorsa, “arkuru” nereden gelmiş dersiniz? Tahmin edebileceğiniz gibi “arka“dan. “Ters, zıt, eğik” anlamındaki “arkuru” zamanla “arkurı“, “arkırı” diye şekil değiştirdikten sonra hepten cozutup “aykırı” olmuş.
Dikkat ederseniz konu fiziksel “yön” olunca genellikle “ters” kelimesini kullanır, “aykırı“yı daha kavramsal konulara saklarız; “aykırı fikir” gibi. Mesela hiç trafikte “aykırı yönde gidiyorsunuz” diyen birini duydunuz mu? Bizde hep “ters” yönde gidilir. Gitmemek “aykırılık” olurdu! 😬
*Bize aykırı sorularla gelen sevgili okurumuz Alperen Dönmez’e teşekkürlerimizle.