“Zındık” NerdenGeliyo?
Bre “zındıkkk“! Ne kadar sert bir kelime değil mi? “Fındık” ne kadar sevgi doluysa “zındık” da bir o kadar sevimsiz. Bir tek harf nelere kadir.
İslam dini çerçevesinde, inanmayan kişileri ya da inanıyormuş gibi durup aslında inanmayanları ifade eden “zındık” kelimesinin kökeni, İslamiyet‘ten çok daha eskiye dayanıyor. Yaklaşık 4000 yıllık tektanrılı bir Hint-Pers dini olan Zerdüştlük‘ün kutsal kitabı olan Avesta‘nın, sonradan beliren yorum kitaplarına “zend” denmiş. Orta Farsça‘da “ilim, yorum” anlamına gelen bu kelime de, “yorumcu, alim” anlamındaki “zandik” kelimesini doğurmuş.
Zaman içerisinde “zandik“lik, Avesta temelli ana akım Zerdüşt dininden sapmayı ifade eder olmuş. Bu sapkınların en ünlüsü ise, 3. yüzyılda Pers İmparatorluğu dahilinde yeni bir din kuran peygamber Mani imiş. Hani eski Türklerin bir kısmının inandığı, Uygurların 8. yüzyılda devlet dini olarak benimsediği Mani dini var ya, işte o dinin inananlarına, Pers İmparatorluğu’nda “zandik” denmiş.
Bu tabir, müslümanlığı İran topraklarına taşıyan Abbasiler döneminde Arapça‘ya da geçmiş. Bu sayede sadece Zerdüştlük’ün değil, İslam’ın da dışına çıkanlara, onu (ana akıma göre) yanlış yorumlayanlara “zındık” denmiş. Yani “zındık” olmak için inanamamak şart değil; inansanız bile, bunu çoğunluğun kabul ettiği şekilde uygulamamanız yeterli. 😳🕌🕍⛪️
* Uygurlu Maniheist rahiplerin yani “zandik”lerin gözüktüğü 8.-9. yüzyıldan kalma bu el yazması, Çin’in Gaochang (Uygurca adıyla “Altışehr”) bölgesinde bulunmuş. kaynak: wikipedia.org
**Bkz: “Gavur” NerdenGeliyo?
***Bkz: “Agnostik” NerdenGeliyo?
****Bizi “zındık” ile dinden imandan çıkartan sevgili Instagram okurumuz @ceydayılmazçetin’e teşekkürlerimizle.