“Teknoloji” NerdenGeliyo?

“Teknoloji” nispeten yeni bir kavram gibi gelmiyor mu size de? “Teknolojik” şeylerin  içinden en azından elektrik geçmeli. Ama bir iki çipe de hayır demezdik!

 

Bildiğimiz anlamda, “mekanik ve endüstriyel zanaat” anlamındaki “teknoloji”, İngilizcede 1850’li yıllarda kullanıma girmiş; “technology” şeklinde.

 

Elektrik sayesinde seri üretimi hayatımıza sokan, 2. Sanayi Devrimi zamanları… Tabii biz kelimenin Fransızca versiyonundan sebeplendiğimiz için, bugün “teknalıci” yerine “teknoloji” diyoruz.

 

Halbuki “technology” başka anlamlarla henüz 1600’lerde mevcutmuş İngilizcede. Asıl kaynak, Yunanca “tekhnologia”.

 

Yunanca “tekhne” kelimesi sanatı, zanaatı anlatmış. “Logia” ise bilimi, söylemi ve öğretiyi (bkz: “Etimoloji” NerdenGeliyo?).

 

Haliyle “teknoloji” aslen “bir sanatın, zanaatın bilimi ve öğretisi” anlamına geliyor. İşçilik, ustalık, üretim gerektiren her şey “teknoloji”nin konusu.

 

Öyle ki, doğru yöntemi anlatan “teknik” kelimesi, dokumayı anlatan “tekstil” kelimesi ya da “metin” anlamındaki “tekst” (İng. text)… Hepsi bugünkü kelimemiz “teknoloji” ile kardeş!

 

İlmek ilmek kumaş dokusak, tuğla tuğla duvar örsek, kelime kelime cümle kursak ya da devre devre elektronik cihaz üretsek; yolumuz hep aynı Hint Avrupa köküne, dokuma ve üretmeyi anlatan “teks-“e çıkıyor; yani ustalığın köküne! ⚒📝✂️📟