"Mutlu" NerdenGeliyo?

“Mutlu” NerdenGeliyo?

Mutlu” kelimesinin kökenini bulursak, mutluluğun sırrını çözer miyiz?

Dilbilgisi bize “-lu“nun bir ek olduğunu söylüyor. Haliyle “mut” diye bir şey olması lazım ama, Arapça bir ölçü birimi olan “mut” ve Anadolu ağızlarındaki birkaç alakasız anlam dışında ortada pek bir şey yok. TDK‘ya göreyse “mut” kelimesi “mutluluk” demek; bu durumda “mutluluk” da “mutlulukluluk” oluyor. Mutlu muyuz şimdi?

Mutluluğun resmi.

Mutluluğun resmi.

Türkçe kökenli kelimelerin “m” harfiyle başlamaması gibi genel bir kuralımız var. Bu kuraldan yola çıkarak, Türkiye Türkçesi‘nde rastladığımız “mutlu“nun “kutlu mutlu” kalıbından gelmiş olabileceği öne sürülmüş. Eski Türkçekut” kelimesinin “uğur“, “baht“, “talih” ve “bereket” gibi anlamları var. Farsçabahtiyar“, Arapçasaadet“ten gelen “mesut” ve İngilizcehappy” kelimelerinin hepsinin “şans” ve “talih” kavramlarını barındırdığını düşünürsek, “kutlu“dan “mutlu” çıkması kısmen akla yatıyor. Yatmayan kısım ise şu: “Mutlu” diye farklı bir kelime yoksa, neden “kutlu mutlu” diye bir tabir olsun? Sadece çeşitleme için mi? Birini kutlarken “hayırlı mayırlı olsun!“, “tebrikler mebrikler” der miyiz?

Gelelim bizi en mutlu eden teoriye: “mutlu” kelimesi “umutlu“nun “u” harfini kaybetmiş hali. “Dilemek, istemek” anlamındaki “ummak” fiilinden türetilmiş bu Türkçe kelime, bildiğiniz gibi hayata dair olumlu beklentilerimizi, dileklerimizi anlatır.

Güçlü, ünlü, zengin ve sağlıklı insanlar mutludur” diye bir kural yok. Tıpkı zayıfların, sıradanların, fakirlerin ve hastaların illa mutsuz olmadıkları gibi. Şansın getireceği mutluluk ise bugün var, yarın yok. Ama umut öyle mi? Umut kimseyi kayırmaz, dilenirse en talihsizin de her an yanındadır, yeter ki yaşamak için istekli olalım.

Başka dillerde mutlu olmak için şans, talih gerekebilir fakat Türkçemutlu” olmak için “umut” yeterli. Memlekette başka şansımız mı var? Daha dünün yaralarını saramamışken bu sabah yeniden yiten umutlarımızı, hayatını kaybeden onlarca gencimizi üzüntü ve saygıyla anıyor, yaralılara acil şifalar diliyoruz. Mutlu yarınlar umuduyla.