"Mart" Nerden Geliyo

“Mart” NerdenGeliyo?

Hadi gözümüz aydın, nihayet geldi! Kapıdan baktırsa da, kazma kürek yaktırsa da “mart” aydınlığıyla, azgın kedileriyle baharın habercisi.

Geçen ay “Şubat NerdenGeliyo?” maddesinde bahsettiğimiz gibi, Antik Roma takviminde “mart” aslında yılın üçüncü değil, ilk ayımış. Ta ki “ocak” ve “şubat” ayları Jül Sezar‘ın eseri “Jülyen Takvim” ile yılın sonundan başına taşınana dek.

Sizce de yılın “mart” ile başlaması gayet mantıklı değil miymiş? Zira Kuzey Yarımküre‘de hayat “mart” ile başlayıp “şubat” ile bitiyor. Tevekkeli değil, “mart” ayının Latince ismi “Martius“, Antik Roma‘nın savaş ve çiftçilik tanrısı “Mars“tan geliyor. Romalılar canlanan doğayı “Mars“ı andıkları festivallerle karşılar, havaların ısınmasıyla birlikte savaş borularını üflemeye başlarlarmış.

Mars ve Venüs

M.Ö. 1. yüzyıla ait bu freskte, savaş tanrısı Mars, tanrıça Venüs’ü baştan çıkarırken görülüyor. (görsel: Wikipedia)

Tahmin edebileceğiniz gibi “Mars” gezegeni de ismini bu cengaver tanrıdan almış. Geçtiğimiz ayki “gezegen” kelimesinden hatırlayabilirsiniz: Mars, Dünya‘dan çıplak gözle görülebilen beş “klasik gezegen“den biri. Hatta bugünlerde gökyüzüne güneş battıktan biraz sonra bakarsanız, yurdumuzda güneybatı yönünde ışıl ışıl, bembeyaz parıldayan Venüs‘ü görebilirsiniz. Onun hemen yanında, alttan alttan yanan “kızıl gezegen” de Mars‘ın ta kendisi.*

Mars” ve “mart“, isimlerini Romalı bir savaş tanrısından almış diyoruz ama “savaş tanrısı” kavramı çok daha eskilerden, atalarımızın on binlerce yıldır izlediği gökyüzündeki bu kırmızı noktadan geliyor olmasın? 🔴😉