“Kumpir” NerdenGeliyo?
Tereyağ, peynir, mısır, sosis, zeytin, bezelye, kısır, turşu… Rus salatası, İtalyan salatası, ketçap, mayonez, hardal… Bir insan bunların hepsini nasıl yiyebilir? Cevap tabii ki “kumpir“.
Mangalın küllerinden doğup, kalori değeriyle sonsuzluğa uzanan “kumpir“i, ona “krumpir” diyen Bulgar komşularımızdan almışız. Kelimenin asıl kaynağı ise Almanca. Bu dilde “grund” kelimesi “yer“, “”birne” ise “armut” anlamına geliyor. Eski Almanca bir kelime olan “grundbirne” yani “yer armudu” ile anlatılmak istenen, “patates“in ta kendisi. Zaten “kumpir” kelimesi Anadolu‘da doğrudan “patates” anlamında da kullanılmış.
Bugün çokça tükettiğimiz bir sebze olsa da “patates” Eski Dünya‘ya geleli hepi topu 400 – 500 sene olmuş. Anadolu‘ya ulaşması ise 19. yüzyılı bulmuş. Düşünsenize, Fatih Sultan Mehmet hayatında hiç patates yememiş. Kanuni çok az bir ihtimal yurtdışında yemiş olabilir!
Peru’yu ele geçirerek “patates” sebzesinin Avrupa’ya gelmesine vesile olan İspanyol işgalcisi Francisco Pizarro (1471 – 1542). Görsel: Wikipedia
“Patates“in Peru ve Bolivya‘da milattan önce 8000 – 5000 yıllarından bu yana ekildiğini düşünürsek, biz bu işte bayağı acemi sayılırız. Bir daha “kumpir” yediğinizde, 1532‘de koskoca İnka İmparatorluğu‘nu 50,000 İnka askerine karşı sadece 150 adamıyla ele geçiren kurnaz İspanyol işgalcisi Francisco Pizarro‘ya teşekkür edebilirsiniz. 😉
*”Kumpir”i aklımıza sokan Instagram okurumuz sevgili Bredensiz’e teşekkürlerimizle!