“Kayınço” NerdenGeliyo?
Vuayy KAYINÇOOOĞ!.. Biraz zevzek bir kelime değil mi ya? Böyle bir sevgi bir yakınlık var ama, aynı zamanda bir yavşaklık, tekinsizlik de var gibi… Ne bilelim, mesela bir “kayınbirader” bir “kayınço”ya nispetle daha mesafeli ama güvenilir geliyor bize.
Nerdengeliyo’nun ilk kelimelerindendi “birader”. Farsçada “ağabey” anlamına geliyor ve aslında İngilizce “brother” ile aynı kelime. “Kayın” ise Türkçe bir kelime ve eski hali “kadın”! Fakat “hatun” kelimesinden evrilen ve dişi insanı anlatan “kadın” değil, “katmak” fiilinden gelen başka bir “kadın” bu.
Kişi evlenince, eşinin ailesi kendi ailesine “katıldığı” için önce “kadın”dan evrrilen “kayın” kelimesi kullanılmış bu dolaylı akrabalar için: Kayınbirader, kayınpeder, kaynana… Sülaleye kim katılıyorsa artık.
Peki ya “kayınço”daki “ço” ne ola ki? Kulağa sevgi dolu, uydurma bir küçültme eki gibi gelmiyor mu? Böyle “dobişko” falan gibi?.. Lakin öyle değildir: “Ço” Eski Türkçede “baba, ağabey, amca, ata” anlamına gelen “eçi / eçü” kelimesinden evrilmiş. “Eke” olarak da çıkar karşımıza bulmacalarda.
Yani Farsça “birader”in aksine, Türkçe bir kelime aslında “ço”. “Kayınço” da atomlarına ayrıştırıldığında “aileye katılmış ağabey” oluyor. İşte böyle be kayınçooğğ! Sizden n’aber yengem kızan eyi mi? Hee… 👨🏻👰🏻👨🏽
*Bize “kayın”ı soran okurumuz @ezgdilan’a ve anketsever okurlarımıza teşekkürlerimizle!
**Görsel: Yeşilçam’ın efsane kayınçoları Kemal Sunal ve Erdal Özyağcılar, 1984 yapımı “Postacı” filminde.