“İşgüzar” NerdenGeliyo?

Şimdi arkadaşlar… “İşgüzar” kelimesinin nereden geldiğini bulmak için çok acayip, süper ötesi bir fikrimiz var: Şimdi herkes, etrafındaki sözlüklerden bu kelimeyi araştırıyor tamam mı… Sonra her biriniz bize bulduğunuz açıklamaları gönderiyorsunuz. Biz de dev bir emek sarf ederek size “işgüzar” maddesini hazırlıyoruz. Nasıl?

“İşgüzarlık” çok uyuz değil mi yahu? Böyle çok ulvi işler beceriyormuş edasıyla gerine gerine gezinip, özünde hava gazı dolu bir balon olmak.

Bizlerin böyle bilip böyle kullandığı “işgüzar” sıfatının anlamı, aslında biraz farklı: “İş” Türkçe bir kelime. “Görev“, “vazife“, “yapılacak şey” anlamına geliyor. “Güzar” ise Farsça‘dan gelmiş ve “geçiren” anlamına sahip. Zira “güzer“, “geçme” anlamına geliyor: Mesela “geçilen yer” anlamındaki “güzergah“, bizim “işgüzar“ın kardeşi sayılır.

Amma velakin “güzar“ın ikinci anlamı da “yürüten, yerine getiren“. Bizim Osmanlıca, melez “işgüzar” da aslında “bir işi yerine getiren, halleden“, “becerikli, çalışkan” anlamlarında kullanılmış 1800’lerde. Farsça‘da aynı anlama gelen “kârgüzâr“ın Osmanlıca versiyonu olmuş. Zira “kâr” Farsça’da “iş” anlamına geliyor.

Yani “işgüzar” özünde “iş bitirici” bir sıfatken, zamanla ironi kurbanı olmuş ve “yalandan iş yapıyormuş gibi gözüken” anlamına bürünmüş. Neyse, bizi daha fazla tutmazsanız seviniriz zira daha yapacak çok işimiz var… 😏😜