“Astronot” NerdenGeliyo?
Çoğu çocuğun hayallerini süsleyen “astronot” ünvanı, insanoğlunun uzaya ilk kez gönderildiği 1961* yılından bu yana sadece 500 küsur kişiye nasip olmuş. Devlet memuru, asker ve birkaç sivilden oluşan bu şanslı azınlığın ortak özelliği, Uluslararası Havacılık Federasyonu‘nun belirlediği 100 kilometre yükseklik limitinin üzerine çıkmış olmaları.
Tabii bu yüksekliği aşan herkes “astronot” olmuyor, kimileri de “kozmonot” oluyor. Yunanca’da “yıldız” anlamına gelen “astro” ve “denizci” anlamına gelen “nautes” kelimelerinin birleşiminden meydana gelen “astronot” kelimesi, Soğuk Savaş döneminde Amerikalılarca benimsenmiş.
Dünyanın ilk uzay gezgini, “evren denizcisi” kozmonot Yuri Gagarin “Uzaya giidiyorum daha n’apiym” dercesine sırıtırken (1961).
Amerikalı “Yıldız Denizcileri“nin dişli rakibi ise, Rus “Evren Denizcileri” olmuş. Zira Rusların kullandığı “kozmonot” kelimesindeki “Kosmos“, Yunanca‘da “Evren” anlamını taşıyor.
Çinli uzay gezginlerine yakıştırılan “taykonot” kelimesi ise rivayete göre Çinli bir medya ajansının icadı. Çince‘de “uzay” anlamına gelen “taikong“la, bizim meşhur Yunan denizcisinin birleşimi.
Yıldız, evren, uzay denizcileri; uzay gemileri… Uzayla ilgili terimler neden hep denizden gelir dersiniz? Neden uzay pilotu, uzay uçağı demeyiz de denizciden, gemiden bahsederiz? On binlerce yıl boyunca ancak kıyısından ufka bakabildiğimiz deniz, bize içgüdüsel olarak hala sonsuz geldiği için olabilir mi?
⭐️🚣
* Uzaya gönderilen ilk insan Yuri Gagarin, Rus olduğu için astronot değil, kozmonottu.
** Bizi uzaya gönderen sevgili okurumuz Mehmet Çatalgöl’e teşekkürlerimizle.