“Arena” NerdenGeliyo?

Son günlerde ölüm kalım savaşı veren “arena” kelimesini bir de biz ziyaret edelim dedik.

Hepimizin bildiği gibi “arena“, Antik Roma‘da gladyatörlerin ölümüne dövüştükleri er meydanıydı. Günümüzde spor müsabakalarının yapıldığı yerlere de “arena” denmeye başlandı. Doğru mu, yanlış mı? Dilimizde olmadığı söylenen “arena” yerine “stadyum” desek, sorun çözülüyor mu?

İşin aslı ne “arena” Türkçe, ne de “stadyum“: “Arena” kelimesi Latince‘de “kumluk alan, kum zeminli yer” anlamına gelen “harena” kelimesinden gelmiş. Antik Roma‘da amfitiyatronun ortasını kaplayan bu kum, gladyatörlerin akıttığı kanı emsin diye dökülürmüş.

“Stadyum” kelimesi ise Eski Yunanca‘da 600 adımlık yani ortalama 180 metrelik bir ölçü birimini ifade eden “stadion” kelimesinden geliyor. Bilinen ilk stadyum da, Antik Yunan olimpiyatlarının ilk kez düzenlendiği mekan olan Olympia Stadyumu.

 

“Arena” ve “stadyum“u spor mekanları için kullanmayı Batı‘dan öğrendik. Mesela ABD’de “stadyum” kelimesi Amerikan futbolu ve beyzbolun oynandığı, üstü kısmen veya tamamen açık, çim sahasının etrafında koşu parkuru da bulunduran yapılar için kullanılıyor.

“Arena” ise daha çok basketbol, buz hokeyi gibi kapalı salon sporlarına yönelik binaları anlatıyor. Zemini parke olan, tepesi tamamen kapatılmış, etrafında koşu parkuru olmayan yapılar “stadyum“dan ziyade “arena” sayılıyor.

Neticede “arena“yı kullanmak ne kadar yanlış ya da doğruysa, “stadyum“u kullanmak da o kadar yanlış ya da doğru. “Futbol“, “basketbol“, “voleybol“, “lig“, “şampiyon“, “hakem” ve daha sayamayacağımız kadar çok spor kelimesi, hatta “spor“un kendisi bile Türkçe kökenli değil.

Şimdi tüm kabahat “arena“nın mı yoksa kendi kavramlarını, icatlarnı, dilini ihraç edemeyip, başka toplumların icat ve uygulamalarını, haliyle kelimelerini ithal eden bizlerin mi? 🤔⚔🏀